سنگهای قیمتی سنگهای جذاب معدنی هستند که پس از برش و پرداخت برای ساخت جواهر بکار می رود. ارزش این سنگها مربوط به رنگ، درخشش یا کمیاب بودنشان است. این سنگها همواره در جایگاه با ارزشی در طول تاریخ قرار داشته اند بخصوص در شرق که از آنها برای زیورآلات در جشنهای تشریفاتی و مذهبی استفاده می شده است. در کتب مقدس آمده است که در تمدن های شرقی بسیار دور از این جواهرات بعنوان انگشتر، گردنبند،دستبند، طوقه، تاج پادشاهان و پوشاکشان و درباریان و کشیشان از این جواهرات استفاده می کردند.

در کتاب مقدس از تعدادی سنگ قیمتی نام برده شده، برای آشنایی بیشتر با سنگهای قیمتی تعدادی از آنها را با هم مرور می کنیم:

اگیت یا عقیق: سنگی که در ساخت مقبره اوزیریس خدای جهان اموات استفاده شده است، عقیق به خانواده سنگهای آتش زنه (سنگ یمانی) متعلق است و از ته نشین شدن سیلیس در حفره تخته سنگ بوجود می آید. به دلیل شرایط پیدایش، دارای رنگهای متنوعی است و حالت صدف گونه اش امکان پرداخت تا حد زیاد را امکان پذیر می کند.

تا قرون وسطی خواص شفابخشی زیادی برای آن شمرده شده است.گفته شده بود که خاصیت خنثی کردن همه نوع سم و از بین بردن عفونت بیماری های مسری را دارد. چنانچه در دست گرفته شده یا در دهان گذاشته شود، تب را کاهش می دهد.

در افسانه ها گفته شده که عقاب در لانه اش عقیق را می گذارد تا جوجه هایش از گزیدن حیوانات سمی در امان باشند و عقیق سرخ نیز قدرت تیزبینی می بخشد. در حال حاضر تفاوت عقیق با عقیق سلیمانی در روش برش سنگ است، اگر بریده شود بطوریکه لایه های رنگین دیده شود، عقیق است، اگر موازی با خطوط لایه بریده شود، عقیق سلیمانی است.

یاقوت (لعل) بنفش: دوازدهمین سنگ و آخرین سنگی که در ساخت اورشلیم و مقبره یساکار (فرزند یعقوب) استفاده شده است. در یونان باستان باور بر این بوده که از مسمومیت جلوگیری می کند. یاقوت سنگ شفاف و درخشانی به رنگ ارغوانی است و تنوع رنگی بین بنفش ارغوانی تا سرخ را داراست.

دو نوع یاقوت بنفش وجود دارد: یاقوت شرقی، نوعی یاقوت کبود که بسیار سخت است و وقتی بی رنگ است از الماس غیرقابل تشخیص است. یاقوت غربی به راحتی تراش می خورد و اندازه های متفاوتی دارد. شکلش از قلوه ای گرد تا شش ضلعی و کریستالی مخلوطی تغییر می کند.

بریل (خانواده زمردها): سنگی ترکیبی از سیلیس، آلومینیوم است. بریل گاهی اوقات سفید است اما معمولا خط آبی روشنی بدور زمینه سبز-زرد دارد. بریل رنگ خود را از مقدار کمی اکسید آهن دارد. به حالت قلوه ای یا منشور شش ضلعی یافت می شود. بریل در سنگ آهک دگرگون شده، تخته سنگ، میکا، گنیس و گرانیت یافت می شود. در عهد قدیم این سنگ در مناطق شمالی مصر یافت شد.

مرجان: در ابتدا فینیقی ها از آن برای تزیین لباس استفاده می کردند، صیادان مروارید بابلی مرجان را در دریای سرخ و اقیانوس هند یافته بودند. امروزه می دانیم که مرجان از آهک بوجود آمده و شکل درختی به خود می گیرد. مرجان در دریای مدیترانه، سواحل شمالی آفریقا (به رنگ قرمز تیره)، سواحل ایتالیا به رنگ صورتی و سرخ، یافت می شود.

کریستال: نوعی سنگ معدنی شفاف مانند شیشه است و از خانواده کوآرتز می باشد. از نظر بازاری در رده طلا، یاقوت، عقیق و غیره است. در نوشته های زبان آرامی به آن یخ می گفته اند. واژهٔ کریستال ریشهٔ یونانی داشته و به معنی «منجمد شده در اثر سرما» است. آنها اعتقاد داشته اند وقتی آب مدت زیادی در دمای پایین قرار گیرد به حالتی در می آید که می تواند در دمای بالا پایدار بماند. در کریستال اجزای سازنده یعنی مولکول اتم در سه جهت فضایی به صورت منظمی کنار هم قرار می گیرند.

الماس: مهمترین ویژگی این سنگ که در کتب مقدس هم از آن یاد شده، سختی آن است. ارمیای نبی می گوید گناه یهودا با قلمی از آهن و نوکی از الماس نوشته شده است، یعنی همان حک کردن در اجسام سخت. البته سنگهای دیگر نیز چنین کاربردی می توانند داشته باشند. الماس از کربن خالص تشکیل شده است، یک ماده سفید شفاف، اما گاهی دارای ته رنگ است.

الماس سفید بخاطر زیبایی و کمیابی اش گرانترین الماس است. الماس های طبیعی در شرایط پرفشار و در دمای بالا تشکیل شده اند مثل عمق 140 تا 190 کیلومتری از پوسته زمین و تشکیل آن میلیونها سال وقت برده است اما در شرایط آزمایشگاه نیز می توان به الماس دست یافت.

برخی ویژگی های آن: هدایت گرمایی در بین جامدات بالاترین است و 5 برابر مس هدایت گرمایی دارد. الماس که دارای ساختار مولکولی منشوری است، توانایی انتقال طیف نوری فروسرخ تا فرابنفش را داراست و سخت ترین ماده شناخته شده است.

مروارید: بخاطر شرایطش و شباهت های محتوایی اش با مرجان آن را در دسته سنگهای قیمتی قرار می دهیم. مروارید جسم سخت واغلب کروی ست که درون بافت نرم مخصوصا پوسته یک نرم تن صدف دار تشکیل می شود. مروارید از کربنات کلسیم در حالت متبلور ساخته شده که از ته نشین شدن این ماده در لایه های متحدالمرکز بوجود می آید. یک مروارید ایده آل کاملاً گرد و صیقلی است اما در شکل های متفاوتی به وجود می آید و به همین دلیل بهترین شکل آن به عنوان سنگ قیمتی و تزیینی به حساب می آید.

در حالت طبیعی مروارید زمانی بوجود می آید که یک ذره میکروسکوپی و محرک در میان صدف و پوسته جانور به دام افتد و ترشح موادی که گفته شد باعث شکل گیری مروارید می شود. در طول هزاران سال صیادان از مکان هایی مانند اقیانوس هند، خلیج فارس، دریای سرخ مروارید صید می کرده اند.

توپاز: یا زبرجد یک سیلیکات معدنی متشکل از آلومینیوم و فلوئور است. توپاز خالص معمولاً بی رنگ است اما اغلب به دلیل ناخالصی سایه رنگ دارد. رنگهای معمولش هم شرابی، زرد، خاکستری کم رنگ، قرمزز-نارنجی ست. توپاز نارنجی قیمتی ست و سنگ متولدین ماه نوامبر است و سمبل دوستی است.

توپاز سلطنتی زرد-صورتی است. نوع آبی آن بصورت طبیعی کمیاب است اما تحت تاثیر حرارت توپاز را به رنگهای خاصی مثل آبی تبدیل می کنند. رنگ اصلی توپاز بستگی به محل شکل گیری آن دارد و در هر کشوری به رنگی است.

برچسب ها: