در اين بيماري قندخون بسيار بالاتر از حد معمول است. بدن گلوكز را براي تأمين انرژي مصرف مي‌كند؛ ولي مقدار زياد گلوكز در خون مي‌تواند بسيار مضر باشد؛ به خصوص در زمان حاملگي كه مي‌تواند به جنين آسيب بزند. چنانچه مبتلا به ديابت نوع 1 يا 2 هستيد و تصميم داريد باردار شويد، حتماً با پزشك خود مشورت كنيد.

چه عواملي موجب بروز ديابت بارداري مي‌شود؟

تغييرات هورموني و افزايش وزن تغييراتي هستيد كه در حاملگي‌هاي سالم رخ مي‌دهند؛ ولي ساخت هورمون انسولين را، كه وظيفه آن انتقال قند موجود در خون به درون سلول است. در بدن مختل مي‌كنند. در اين حالت بدن انرژي را از غذايي كه مصرف مي‌كند به دست نمي‌آورد.

چه زماني بايد آزمايش ديابت حاملگي را انجام داد؟

تشخيص اينكه چه موقع احتياج به انجام آزمايش داريد. بر عهده پزشك‌تان است كه البته بستگي به ميزان احتمال ابتلاي شما دارد. اگر احتمال ابتلا به ديابت فرد زياد باشد، پزشك با اولين ويزيت، درخواست انجام آزمايش خون مي‌دهد و اگر جواب طبيعي باشد، مجدداً در هفته 24 تا 28، آزمايش بعدي انجام خواهد شد. اگر احتمال ابتلا به ديابت در حد متوسط باشد، پزشك در هفته 24 تا 28 درخواست آزمايش خواهد كرد. اگر احتمال ابتلا به ديابت پايين باشد، شايد پزشك اصلاً بيمار را براي آزمايش نفرستد.

احتمال ابتلا به ديابت حاملگي چقدر است؟

براي اينكه از احتمال ابتلاي خود آگاه شويد، هر كدام از موارد زير را كه در مورد شما صدق مي‌كند، يادداشت كرده و با پزشك‌تان مطرح كنيد. سابقه خانوادگي، سن (25 سال يا بيشتر)، اضافه وزن، سابقه ابتلا به ديابت حاملگي و يا به دنيا آوردن نوزادي با وزن بيشتر از 4 كيلوگرم، ابتلا به ديابت پنهان (وضعيتي كه در آن قند خون بالاست، ولي نه به حدي كه به عنوان ديابت تشخيص داده شود). در صورت داشتن اضافه وزن، سابقه ديابت حاملگي، سابقه ديابت خانوادگي و يا دفع گلوكز از ادرار، احتمال ابتلا به ديابت در فرد زياد خواهد شد. در صورت داشتن يك يا چند مورد از موارد بالا احتمال ابتلا به ديابت در حد توسط است و در غير اين‌صورت احتمال كمي وجود دارد.

آزمايش

در اين نوع آزمايش، بيمار يك ليوان شربت گلوكز مي‌نوشد و بعد از يك ساعت قند او تست مي‌شود. اين آزمايش را در هر ساعت از روز مي‌‌توان انجام داد و اگر نتيجه آن بيشتر از حد طبيعي باشد، پزشك آزمايش‌هاي بعد را انجام خواهد داد.

تشخيص ديابت حاملگی

دكتر نتيجه آزمايش قندخون بيمار را بررسي كرده و بنا به ميزان خطر ابتلا انجام يك يا چند آزمايش ديگر را تعيين مي‌كند. اندازه‌گيري قندخون ناشتا و يا به صورت تصادفي در ساعات نامشخصي از روز. پزشك از بيمار مي‌خواهد كه به مدت هشت ساعت هيچ چيز به جز آب نخورد تا قندخون ناشتاي او را اندازه‌گيري كند و يا در طول روز، يك يا چند بار قندخون را اندازه‌گيري مي‌كند. اين نوع آزمايش مي‌تواند ديابت حاملگي را در بعضي از خانم‌ها نشان دهد؛ ولي براي تاييد و ديابت حاملگي به آزمايش‌هاي ديگري هم نياز است.

ديابت حاملگي چگونه روي جنين تاثير مي‌گذارد؟

ديابت حاملگي در صورتي كه كنترل يا درمان نشود، مي‌تواند اثرات زيرا را روي جنين بر جاي گذارد:
چاق و درشت شدن جنين و تولد با چربي بالا كه مي‌تواند زايمان را سخت و خطرناك سازد.
افت قندخون بلافاصله پس از تولد

مشكلات تنفسي

چنانچه مبتلا به ديابت بارداري هستيد، پزشك آزمايش‌هاي زير را روي جنين شما انجام خواهد داد:
اندازه‌گيري ضربان جنين كه چگونگي رشد او را تشخيص مي‌كند. تعداد ضربات و حركات جنين با تست استرس كه چگونگي فعاليت و فاصله بين حركات او را مشخص مي‌كند. براي داشتن زايماني خوب و به دنيا آوردن نوزادي سالم، حتما با پزشك خود همكاري كنيد. ضمناً همواره به ياد داشته باشيد كه احتمال ابتلا به ديابت نوع 2 در شما و جنين‌تان، تا پايان عمر، درصد بالايي خواهد داشت.

ديابت حاملگي چه تأثيري روي مادر دارد؟

معمولا خانم‌هاي مبتلا به ديابت حاملگي، هيچ علائمي ندارند؛ ولي ديابت حاملگي مي‌تواند:
سبب افزايش فشارخون در دوران بارداري مي‌شود.
منجر به چاق شدن جنين و زايمان سزارين مي‌گردد.
نكته مثبت اينكه، ديابت حاملگي به احتمال قوي بعد از زايمان از بين مي‌رود؛ ولي احتمال ابتلا به ديابت نوع 2 در آينده وجود دارد. ضمناً امكان ابتلا به ديابت حاملگي در بارداري‌هاي بعدي زياد است. بعضي از خانم‌ها برايشان اين سوال پيش مي‌آيد كه شيردهي بعد از ابتلا به ديابت حاملگي خوب است يا خير؟
شيردهي براي تمام نوزادان مفيد تشخيص داده شده است؛ حتي نوزاداني كه مادران آنها مبتلا به ديابت حاملگي هستند.

درمان ديابت حاملگی

درمان ديابت حاملگي يعني حفظ قندخون در حد طبيعي با يك برنامه غذايي مناسب. با متخصص تغذيه و يا پزشك ديابت خود مشورت كنيد تا برنامه‌ غذايي درست و سالمي براي شما و جنين‌تان پيشنهاد كند. (داشتن يك برنامه غذايي صحيح مي‌تواند قندخون را در حد طبيعي كنترل و مشخص كند كه چه موقع چه ميزان مواد غذايي در هر وعده مصرف شود). انتخاب زمان و مقدار بسيار مهم است.

كنترل قندخون

مصرف شيريني‌جات را محدود كنيد. حجم غذا را در سه وعده اصلي كم كرده و در عوض يك تا سه ميان وعده غذايي در روز داشته باشيد. فيبرهاي غذايي مانند ميوه، سبزي‌ها، حبوبات، غلات و نان را به وعده‌هاي غذايي خود اضافه كنيد.

ورزش

در ميان ورزش‌ها، شنا و پياده روي به كنترل قندخون كمك بسياري مي‌كند. از پزشك خود بخواهيد ورزشي را كه براي‌تان مناسب است به شما معرفي كند. چنانچه در حال حاضر ورزش مي‌كنيد. بپرسيد چه ورزش‌هاي ديگري را هم مي‌توانيد انجام دهيد. انسولين (در صورت نياز) بعضي از خانم‌هايي كه مبتلا به ديابت حاملگي هستند، احتياج به تزريق انسولين پيدا مي‌كنند. بنابراين با داشتن يك برنامه غذايي درست و سالم همراه با انجام تمرينات ورزشي مي‌توانيد قند خود را در حد طبيعي نگه داريد. پزشك‌تان نحوه تزريق انسولين را به شما خواهد آموخت. تزريق انسولين هيچ ضرري براي مادر و جنين ندارد؛ زيرا نمي‌تواند از طريق رگ‌هاي خوني به او انتقال يابد.

بعد از زايمان چگونه مي‌توان متوجه شد كه ديابت برطرف شده است؟

6 تا 12 هفته بعد از تولد شيرخوار خود براي تست قند خون‌تان اقدام كنيد؛ زيرا در اغلب موارد، ديابت حاملگي بعد از تولد شيرخوار از بين مي‌رود. ولي در هر حال، احتمال ابتلا به ديابت حاملگي در بارداري‌هاي بعدي و يا ديابت نوع 2 زياد خواهد بود.
چگونه مي‌توان از ابتلا به ديابت نوع 2 جلوگيري كرد و يا آن را به تعويق انداخت؟
سعي كنيد به يك وزن ايده‌ال برسيد و آن را حفظ كنيد. حتي اگر وزن‌تان بيشتر از حد ايده‌آل است، كم كردن 5 تا 7 درصد از آن مي‌تواند بسيار مفيد باشد. براي مثال، اگر وزن شما 90 كيلوگرم است، با كاهش 4 تا 6 كيلو مي‌توانيد امكان ابتلا به ديابت را كاهش دهيد. دست‌كم روزي نيم‌ساعت ورزش كنيد؛‌ مثل شنا، پياده‌روي، نرمش‌هاي سبك و...
برنامه غذايي مناسبي براي خود تنظيم و سعي كنيد بيشتر از حبوبات، ميوه و سبزي استفاده نماييد. چربي و كالري را در برنامه غذايي خود كاهش دهيد. بدين منظور يك متخصص تغذيه مي‌‌تواند به شما كمك كند. از پزشك خود بخواهيد مرتباً قندخون شما را آزمايش كند. خانم‌هايي كه مبتلا به ديابت حاملگي هستند، حتماً بايد قندخون خود را هر يك تا دو سال يك‌بار آزمايش كنند. تشخيص به‌موقع ديابت يا ديابت پنهان مي‌تواند از بروز عوارض قلبي جلوگيري كند. در صورتي كه شيرخوار از شير مادر تغذيه مي‌كند و وزن مناسبي داشته باشد، احتمال ابتلا به ديابت در او بسيار كم خواهد بود.

برچسب ها: